در گفت وگو با لوازم فلزی عنوان شد
کشاورزی فراسرزمینی فرصت یا چالش؟
به گزارش لوازم فلزی، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی ضمن بیان این که بزرگترین مشکل در تحقق کشاورزی فراسرزمینی مساله لجستیک است اظهار نمود: برای تحقق این هدف، اصلاح الگوی کشت و پشتیبانی از کشاورزان ضروری می باشد.
به گزارش لوازم فلزی به نقل از ایسنا، کاهش منابع آبی و تغییرات اقلیمی چالش های پیش روی کشورهایی با اقلیم خشک و نیمه خشک، مانند ایران، محسوب می شوند. در چنین شرایطی، کشت فراسرزمینی (Overseas Farming) بعنوان یک راهکار استراتژیک برای تأمین امنیت غذایی و کاهش فشار بر منابع داخلی مورد توجه قرار گرفته است. این مدل کشاورزی به کشورهای دارای محدودیت منابع آبی اجازه می دهد که در اراضی کشورهای دیگر، به تولید محصولات کشاورزی مورد نیاز خود بپردازند. در ادامه این گزارش به بررسی مزایا، چالش ها و راهکارهای توسعه این نوع کشاورزی پرداخته می شود.
کشت فراسرزمینی چیست؟
شت فراسرزمینی به سرمایه گذاری مستقیم یک کشور در قسمت کشاورزی کشورهای دیگر اطلاق می شود. در این شیوه، دولت یا بخش خصوصی، زمینهای کشاورزی کشورهای دارای منابع آبی و خاک حاصلخیز را خریداری یا اجاره می کنند و در آنجا محصولات مورد نیاز کشور خویش را کشت کرده و سپس وارد می کنند.
مدیریت بحران آب و کاهش وابستگی به واردات
ز جمله مزایای کشاورزی فراسرزمینی، مدیریت بحران آب و کاهش فشار بر منابع داخلی است. ایران به علت قرارگیری در کمربند خشک جهانی با بحران کم آبی روبه روست. کشت محصولات آب بر مانند برنج، ذرت و گندم در کشورهای پرآب، از برداشت بی رویه آب های زیرزمینی و فرونشست زمین جلوگیری می کند.
همچنین با عنایت به نوسانات بازار جهانی و محدودیت های تجاری، کشت فراسرزمینی می تواند وابستگی کشور به واردات مواد غذایی را کاهش داده و در شرایط بحرانی، از بروز کمبودهای ناگهانی در بازار جلوگیری نماید. نکته مهم دیگر اینست که برخی کشورها، مانند قزاقستان، برزیل و اکراین، زمینهای حاصلخیز و نیروی کار ارزان دارند. سرمایه گذاری در این کشورها سبب کاهش هزینه های تولید و افزایش بهره وری در مقایسه با تولید داخلی می شود.
فرصت های اقتصادی و تجاری در کشاورزی فراسرزمینی
رمایه گذاری در قسمت کشاورزی کشورهای دیگر، علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، فرصت هایی برای صادرات محصولات مازاد، ایجاد اشتغال و افزایش تعاملات تجاری بین المللی را هم فراهم می آورد.
چالش های کشت فراسرزمینی
ما این تمام ماجرا نیست. چونکه کشاورزی فراسرزمینی علاوه بر فواید موجود، ریسک ها و خطراتی هم دارد که همچون آنها ریسک های سیاسی و تغییرات قوانین کشورهای میزبان است. کشورهای میزبان امکان دارد قوانین خویش را تغییر دهند یا سیاستهای محدودکننده ای برای سرمایه گذاران خارجی اعمال کنند. این مورد می تواند سبب عدم ثبات سرمایه گذاری و حتی از دست رفتن زمینهای اجاره ای شود.
مشکلات لجستیکی و هزینه های انتقال محصولات
مچنین انتقال محصولات کشاورزی از کشورهای دیگر نیازمند زیرساخت های مناسب حمل و نقل، نظیر بنادر، راه آهن و ناوگان حمل و نقل دریایی است. هزینه های بالا و مشکلات لجستیکی می تواند مزایای اقتصادی این شیوه را کم کند.
ریسک های اقلیمی در کشورهای میزبان
لاوه بر این موارد، کشورهایی که هدف کشت فراسرزمینی قرار می گیرند هم امکان دارد با چالش های اقلیمی نظیر خشکسالی، سیل و تغییرات دمایی مواجه شوند. این مورد می تواند تولید محصولات را تحت تاثیر قرار داده و ریسک سرمایه گذاری را افزایش دهد.
چالش های اجرایی کشاورزی فراسرزمینی از نگاه مسئولان
ر ادامه مطلب به گفت و گویی در مورد کشاورزی فراسرزمینی که بعنوان یک طرح برای دستیابی به امنیت غذایی مطرح شده اما چندان نتیجه ای نداشته، پرداخته شده است.
شاهپور علائی مقدم، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزارت جهاد کشاورزی، در گفتگو با ایسنا، پیشنهاد کرد که اصطلاح "کشت فراسرزمینی" به "کشاورزی فراسرزمینی" تغییر یابد، چونکه این مفهوم تنها به کشت محصولات یک ساله زراعی محدود نمی گردد، بلکه دامپروری، شیلات، صنایع تبدیلی، فرآوری، بسته بندی و صادرات را هم در بر می گیرد.
وی یکی از چالش های اساسی در اجرای طرح کشاورزی فراسرزمینی را مساله لجستیک و جابه جایی محصولات دانست و اظهار داشت: ما تفاهمنامه هایی با کشورهایی نظیر ونزوئلا و نیکاراگوئه برای تولید محصولات پرآب بر داریم، اما هنوز معلوم نیست که چگونه محصولات تولیدشده در این مناطق با وجود فاصله جغرافیایی زیاد، به داخل کشور منتقل خواهد شد.
علائی مقدم خاطرنشان کرد: تابحال این طرح موفق نبوده، چونکه علاوه بر مسایل لجستیکی، ظرفیت کافی برای انتقال محصولات از مزارع فراسرزمینی به ایران وجود ندارد و یکی از راهکارهای پیشنهادی اینست که تولیدات در همان کشورها به فروش برسد یا صادر شود.
لزوم اصلاح الگوی کشت در کشور
وی همینطور به اهمیت اصلاح الگوی کشت در کشور اشاره نمود و اظهار داشت: برای موفقیت در این حوزه، ضروری است که مشوق هایی برای کشاورزان درنظر گرفته شود. نمی توانیم از کشاورزان بخواهیم محصولات پرآب بر را کنار بگذارند، مگر این که جایگزینی مناسب عرضه دهیم. یکی از این جایگزین ها، توسعه تولید در محیط های کنترل شده مانند گلخانه هاست.
علائی مقدم در انتها خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم توسعه، اصلاح الگوی کشت بعنوان یکی از راهبردهای اساسی مدنظر قرار گرفته، اما اجرای آن نیازمند حمایت های عملی از کشاورزان و سرمایه گذاری در زیرساخت های ضروری است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب