رئیس سازمان توسعه تجارت اعلام كرد
ایران آماده اجرای موافقتنامه همکاری اقتصادی با اتحادیه اوراسیا
به گزارش لوازم فلزی، معاون وزیر صمت اظهار داشت: بعد از اجرائی سازی موافقتنامه همکاری اقتصادی با اتحادیه اوراسیا، 87 درصد کالاهای تجاری این کشورها، مشمول تجارت آزاد خواهد شد.
به گزارش لوازم فلزی به نقل از ایسنا، برمبنای آمار گمرک در پنج ماهه نخست امسال صادرات ایران به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۲.۲ میلیون تن به ارزش ۷۴۸ میلیون دلار بوده که در مقایسه با زمان مشابه سال قبل افزایش ۳۵ درصدی در وزن و ۱۶ درصدی در ارزش داشته است. در طول این مدت میزان واردات کالا از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۳.۹ میلیون تن به ارزش ۱.۶ میلیارد دلار بود. موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و این اتحادیه دی ماه سال قبل به امضا رسید و هم اکنون منتظر تصویب در مجالس ایران و همین طور اعضاء این اتحادیه است تا وارد مرحله اجرائی شود.
دهقان دهنوی - معاون وزیر صمت و رییس سازمان توسعه تجارت - درباره ی موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران با پنج عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا اظهار داشت: ۵ کشور شمالی ایران با یکدیگر وارد پیمانی به نام اتحادیه اوراسیا شامل کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان و ارمنستان شدند. از میان این پنج کشور، ما با ارمنستان مرز زمینی مشترک داریم و با دو کشور قزاقستان و روسیه بوسیله دریای خزر همسایه ایم. این پنج کشور اتحادیه ای تشکیل دادند؛ میان خودشان تجارت را آزاد و خیلی از قوانین و مقرراتشان را با یکدیگر هماهنگ کردند که همچون این قوانین می توان به قوانین گمرکی، زیست محیطی و قوانین استانداردها اشاره نمود.
وی اضافه کرد: تقریباً چهار سال قبل برای نخستین بار با این اتحادیه مذاکراتی شروع و منجر به انعقاد یک قرارداد تجارت ترجیحی شد. یعنی در مرحله اول برخی از کالاهای منتخب، تعرفه هایشان کاهش پیدا کرد و یا صفر شد و نتیجه خیلی خوبی داشت و در این بازه زمانی چهار ساله تجارت ما با این کشورها دو و نیم برابر افزوده شد. درخلال این سال ها وقتی این تجربه موفق دیده شد وارد گفت و گو برای تجارت آزاد شدیم.
به گفته دهنوی تجارت آزاد به مدلول این است که بر خیلی از کالاها تعرفه کلا از بین برود و صفر شود که این مذاکرات دی ماه سال قبل منجر به نتیجه و این قرارداد به امضا رسید. بعد از امضا، این قرارداد باید در مجالس هر پنج کشور اتحادیه و مجلس شورای اسلامی کشورمان به تایید برسد. این روال اداری هم اکنون در پنج کشور انجام و در مجلس هایشان تصویب شده است و در ایران نیز مراحل پایانی را طی می کند.
وی افزود: بعد از تایید در شورای نگهبان هنگامی که این طرح ابلاغ شود و این اقدامات در دو کشور دیگر اتحادیه نیز صورت گیرد نقطه آغازی برای اجرائی سازی این پیمان خواهد بود که این مسئله نیز یک پروسه چند ماهه دارد بدین سبب که باید هماهنگی هایی میان گمرکات، مبادی ورود و خروج دو کشور و نهایی کردن فهرست ها صورت گیرد. پس از انجام تمام این اقدامات ۸۷ درصد کالاهایی که در تجارت بین این کشورها وجود دارد مشمول این تجارت آزاد خواهند بود.
آیا تجارت آزاد به مفهوم تجارت بدون تعرفه است؟
br /> معاون وزیر صمت و رییس سازمان توسعه تجارت با تأکید بر این که تجارت آزاد به مفهوم تجارت بدون تعرفه و نخستین تجربه برای ایران است اظهار داشت: ایران با کشورهای مختلفی تجارت ترجیحی دارد اما به این شکل با یک اتحادیه و تجارت آزاد را تا حالا تجربه نکرده است که به اعتقاد ما فرصت تجارت آزاد یک میدان عمل جدید و یک حوزه بازی جدید برای تجارت خارجی کشورمان خواهد بود.
وی افزود: همانطور که تجارت آزاد فرصت های بیشماری را برای ایران به وجود می آورد، برای کشورهایی که عضو این اتحادیه هستند نیز یک فرصت مناسب شمرده می شود بدین سبب توسعه تجارت در قالب این پروسه می تواند شکل گیرد و قاعدتاً تجارت آزاد برای کاهش هزینه ها جهت اختصاص بهینه منابع بسیار کمک کننده است تا فرصت های سرمایه گذاری مشترک میان این کشورها ایجاد شود هم اکنون نیز پیشنهاداتی به جهت اینکه در مناطقی وارد فرایندهای سرمایه گذاری و تولید مشترک با این کشورها شویم وجود دارد که بازارهای جدیدی را برای صادر کنندگان وارد کنندگان ما ایجاد خواهدنمود.
دهنوی اشاره کرد: هنگامی که وارد یک پیمان تجاری می شویم به مدلول این نیست که ما می رویم از جانب مقابلمان کلی امتیاز دریافت می نماییم و هیچ امتیازی به آن نمی دهیم قاعدتا گفت وگوهای خیلی مفصلی به انجام می رسد هر کدام از کشورها بر فهرست کالاهایی که دارند یک تحفظاتی دارند. بطور مثال برخی از کالاها برایشان راهبردی است و اجازه نمی دهند که کشورهای دیگر بخواهند از سد تعرفه ها عبور کنند. به این علت نیز ۸۷ درصد کالاها مشمول شدند که کالاهای راهبردی در آن ۱۳ درصد قرار می گیرند.
وی اضافه کرد: در سایر کالاها باید یاد بگیریم که تجارت کردن راهی است به جهت اینکه تولید خودمان را هم ارتقا دهیم به این معنا که اگر ما نتوانیم کالایی تولید نماییم که در حوزه جهانی یا در یک مقیاس کوچکتر در اتحادیه اوراسیا با کالاهای تولیدی در کشورهای دیگرقابل رقابت باشد، به این معنا است که هیچ موقع نمی توانیم صادراتمان را توسعه بدهیم.
معاون وزیر صمت و رییس سازمان توسعه تجارت اشاره کرد: به جهت اینکه صادر کننده خوبی تلقی شویم باید تولید کالای رقابت پذیر داشته باشیم اینگونه تولیدات می تواند واردات ما را کاهش بدهد و هم می تواند فرصت های جدید صادراتی بوجود آورد. از سویی نیز باید به این نکته توجه داشته باشیم که واردات منجر به توسعه تجارت می شود و یک جنبه نیز دارد که افزایش رفاه برای مردم است چونکه ممکنست یک کشور در تولید کالایی نسبت به ما عملکرد بهتری داشته باشد وقتی که ما با یک کشور وارد پیمان دوستانه ای می شویم و تجارت می نماییم می توانیم آن کالا را ارزان تر برای کشورمان تامین نماییم بدین سبب واردات می تواند در این صورت برای ما رفاه بوجود آورد. این نکته را باید در نظر داشته باشیم که ممکنست قسمتی از این واردات مربوط به مواد اولیه ای باشد که در کشور ما در پروسه تولید قرار می گیرد و زمینه صادرات جدیدی را برای ما به وجود می آورد.
قرارداد اتحادیه ها؛ فرصتی برای جلوگیری از ممنوعیت واردات برخی کالاها است؟
دهنوی با تأکید بر این که برخی کالاهای راهبردی نیاز به حمایت دارند اظهار داشت: نکته بسیار مهم این است که این حمایت ها نباید دائمی باشند چونکه اگر ما از یک صنعتی و از یک تولید کالای داخلی حمایت دائمی بدون برنامه و با سقف بالا داشته باشیم ممکنست در کوتاه مدت این اقدامات حمایت به نظر آید اما در طولانی مدت یک ظلم بزرگ به آن صنعت است.
وی اضافه کرد: هنگامی که یک صنعتی در آغاز کار خود است حمایت هایی از این دست کمک کننده است اما این حمایت ها باید به تدریج کاهش پیدا کنند و به سمتی بروند که این صنعت قابلیت صادرات داشته باشد. ما می خواهیم تا همیشه دیواری دور خودمان بکشیم و بگوییم این صنایع تولید کنند و فقط خودمان مصرف نماییم و اصلا به صادرات این کالاها فکر نمی نماییم اما این صنایع باید بازی در حوزه تجارت جهانی را یاد گیرند.
معاون وزیر صمت و رییس سازمان توسعه تجارت با تأکید بر این که رقابت مهم ترین راه حل پیشرفت است، درباره ی صفر شدن تعرفه اقتصادی در اتحادیه اروپا مطرح کرد: اتحادیه اروپا یک مثال خیلی پیشرفته این مساله است، چون این کشورها از اتحادیه گمرکی هم جلوتر رفتند حتی ارز خودشان هم یکسان کردند و با یک واحد پول کار می کنند، حتی مجلسی دارند که قانون گذاریشان را هم تا حد زیادی هماهنگ کرده است.
وی افزود: ولی در قالب اتحادیه ها ما فقط وارد پیمان تجاری می شویم به این معنا که در مبادی ورود و خروج خودمان این تعرفه ها را با یکدیگر هماهنگ می نماییم و اگر بتوانیم مقررات مربوط به حوزه هایی مثل استاندارد را هم هماهنگ نماییم یک اتفاق خیلی بزرگ می افتد.
دهنوی افزود: تجارت چندان کار ساده ای نیست. صادر کننده مدت طولانی برای پیدا کردن مشتری بازار هدف خود مذاکراتی کرده است تا قرارداد و توافقات و همین طور تعهداتی شکل گیرد که میزان مشخصی از کالا را در یک دوره زمانی تامین کند از طرفی نیز این صادر کننده سرمایه گزاری نموده تا کالا را بسته بندی و آماده ارسال نماید همین طور هزینه حمل آنرا نیز پرداخت کرده اما وقتی بطور ناگهانی و یک شبه اعلام می شود که دیگر از فردا نمی توانید این کالا را صادر کنید و در این بین وارد کننده ای که در کشور مقابل منتظر محصولات خود است نمی پذیرد که این قانون یک شبه وضع شده است و جرایم متوجه این صادر کننده می شود و از جانب دیگر نیز صادر کننده دیگر یک کانال امن برای تامین کالای مورد نظر خود نخواهد دید و اعتمادی ندارد شاید به زودی این قانون ممنوعیت صادرات برداشته شود اما دیگر کشور مقابل که قصد خرید محصولات ما را داشت به ما اعتماد و از ما خرید نخواهد کرد.
وی اضافه کرد: رایزن تجاری، همکار ما است که در سفارت های کشور جمهوری اسلامی در کشورهای خارجی مستقر می شود و وظیفه کمک کردن به تجار و سوداگر ایرانی را بر عهده دارد که آنجا هستند و مشکلاتی دارند و همزمان با آن پیگیری مذاکراتی که مقامات رسمی ما با کشور هدف داشتند پیگیری ها را انجام می دهد و برخی از امور این راس را برای تسهیل و توسعه تجارتمان با کشور هدف انجام می دهد. هم اکنون ساختار رایزنی های ما خیلی ساختار کوچکی است یعنی فقط یک نفر که آن هم مجبور است از امکانات سفارت استفاده نماید است و بطور معمول وقتی که وابسته باشد ممکنست خیلی امکانات خوبی هم به آن ندهند. ما حتما دنبال این هستیم که امکانات در اختیار رایزنی هایمان را توسعه بدهیم بدون داشتن امکانات کافی نمی توانیم آنجا خدمات خوب و مناسبی به تجار خودمان ارائه دهیم.
معاون وزیر صمت و رییس سازمان توسعه تجارت همین طور درباره ی مسائل مالی و بانکی نیز اظهار داشت: در مذاکراتی که با اتحادیه انجام شد، پیشرفت های خوبی داشتیم و درحال طراحی مکانیزم هایی هستیم که بتواند خدمات مالی و بانکی را به صورت بهتری به تجار و بازرگانان و هم سرمایه گذاران و صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی قرار دهد. هنگامی که در مورد توسعه تجارت صحبت می نماییم نباید خیلی روی کالا ذهنمان متمرکز باشد؛ یکی از ابزارهای قدرتمند ما و نقاط مزیت بسیار قوی ما صادرکنندگان خدمات فنی مهندسیمان هستند که هم دانش خیلی خوبی دارند هم تکنولوژی دسترسی دارند و پروژه هایی که انجام دادند نمونه است و به همین خاطر تقاضای خوبی در آن سمت به جهت اینکه پروژه ها را به پیمانکاران ایرانی بدهند وجود دارد و فکر می کنم بخش بزرگی از توسعه تجارت ما می تواند صادرات خدمات فنی مهندسی به کشورهای اوراسیا باشد به شرطی که بتوانیم آن زیرساخت ها را به ویژه در عرصه بانکی و ضمانت نامه ها برای این صادرکنندگانمان تامین نماییم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا از نظر تبادل ارز و... هم در این رابطه گشایشی می شود افزود: مکانیزم هایی در خود اتحادیه به ویژه در عرصه ضمانتنامه ها، در عرصه های بانکی که باز ارتباطاتی برقرار شده درحال ایجاد است ولی به هر حال می دانیم که شرایط تحریمی که ضد کشور تحمیل شده متاسفانه بسیار کار را خیلی مشکل کرده است.
دهنوی درباره ی برگزاری نمایشگاه اوراسیا اظهار داشت: نمایشگاه اوراسیا نمایشگاهی است که هر ساله برگزار می گردد در این نمایشگاه هم تولیدکنندگان و صادرکنندگان کشورهای اورسیا و هم تولیدکنندگان و صادرکنندگان کشور خودمان حضور دارند و فرصتی است به جهت اینکه بخش خصوصی ما و آنها با همدیگر مذاکرات داشته باشند، قرارداد ببندند و محصولات و کالاهای همدیگر را بشناسند.
وی درباره ی سهم ایران در تجارت اوراسیا اظهار داشت: این سهم رشد خوبی داشت اما هنوز میزان آن خیلی کم است و باید اندازه تجارت خودمان با کشورهای اوراسیا را به شدت افزایش دهیم چونکه این سهم قابل افزایش است به شرطی این که تعامل خودمان را بیشتر نماییم. باید مشکل زیرساخت هایمان را مشکلش حل و لجستیک را تقویت نماییم. باید بتوانیم برای مسائل بانکی و ارزی و ساز و کارها کانال های بهتری طراحی نماییم و بعد وارد تعامل بیشتری با اقتصادهای آنها شویم؛ بوسیله سرمایه گذاری های مشترک بوسیله تولید محصولات مشترک و بوسیله هماهنگ سازی و تطبیق مقررات و استانداردهایمان، با انجام این کارها یقینا ما می توانیم سهم بزرگتری از تجارت اوراسیا را به کشور خودمان اختصاص بدهیم.
جعفری - رییس مرکز تجاری ایران در بلاروس و همین طور مدیر اجرائی سومین نمایشگاه تخصصی تجارت با اوراسیا - نیز اظهار داشت: نمایشگاه اوراسیا در سال قبل در سطح بسیار خوبی انجام شد و در ملاقات ریاست محترم جمهوری فدراسیون روسیه با ریاست جمهور شهیدمان به این نمایشگاه اشاره و توسط معاون نخست وزیر روسیه آقای نوباک به عنوان یکی از دستاوردهای سال ۲۰۲۳ به آن اشاره شد در نتیجه الان استقبال بسیار خوبی شده در روسیه و یک برند شده این نمایشگاه و با وجود این که مجوز نمایشگاه دیر صادر شد ولی خوشبختانه با حمایتی که در اجلاس اوراسیا در ارمنستان آقای مهندس اتابک وزیر محترم صمت و به ویژه آقای دکتر دهقان دهنوی در ملاقات هایشان و در پنل هایی که بود که و در تمام دیدارهایشان به این نمایشگاه اشاره، تاکید و در طرف اوراسیایی دعوت شد خوشبختانه هم اکنون استقبال بسیار خوبی شده است.
وی اضافه کرد: پیش بینی می شود که وزیر تجارت اوراسیا که پس از اجلاس اوراسیای ارمنستان اعلام نمود به ما قطعی کرده آمدنش را به نمایشگاه و ما معاونین صنعت و تجارت این پنج کشور هم خواهیم داشت و حدود ۲۰۰ شرکت از حوزه اوراسیا را ما در این نمایشگاه خواهیم داشت.
برنامه ریزی بخش خصوصی برای بهره مندی از مزیت های موافقتنامه اوراسیا
br /> عابدی - رییس اتاق تجاری ایران و قزاقستان - درباب برنامه ریزی بخش خصوصی برای بهره مندی از مزیت های موافقت نامه اوراسیا اظهار داشت: با توجه به این که بازار اوراسیا خارج از بازارهای دیگر منطقه ای و کشورهای دیگر نیست باید مشکلات سیاست های تجاری و سیاست های ارزی مرتفع شود تا بتوانیم از این موقعیت و امکانی که در این بلوک منطقه ای برایمان به وجود آمده است استفاده نمائیم. ما با یکسری از موانع در داخل کشور مواجهیم که این موانع باید مرتفع شود ولی بیش از همه ما در بخش تجارت خارجی یک تجارت دوطرفه خواهد بود.
وی اضافه کرد: سبد تجاری در کشورهای مشترک المنافع یا کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ارمنستان و قرقیزستان و قزاقستان و روسیه و بلاروس است. سبد کالاهای صادراتی آنها کمتر از کالاهای صادراتی ما است. ما از این فرصت و موقعیت ژئوپلتیک و موقعیت ترانزیت و موقعیت حمل و نقل لجستیکی می توانیم استفاده نمائیم ولی باید برخی سیاست ها در داخل کشور، به رفع مشکلات تولیدکننده بخصوص تولیدکنندگان کوچک و متوسط کمک کنند که در بتوانند از این ظرفیت اقتصادی بهره گیرند.
عابدی افزود: همچون مهم تربن مشکلات کلان ما، انباشتگی قوانین متناقص و متضاد و عدم ثبات اقتصادی و عدم پایبندی به سیاست های پایدار می باشد که تجار بتوانند قراردادهای مدت دار ببندند. رشد تجارت خارجی رشد اقتصادی را در پی خواهد داشت و به رفاه اقتصادی و معیشت مردم و تولیدکننده کمک کرده و این ممکن نیست به جز این که ما بتوانیم سیاست های بین المللی و سیاست های بانکی خودرا هم تراز نماییم و سیاست های بانکی ما در نقل و انتقال پولی به سهولت صورت گیرد.
وی اضافه کرد: اگر ما بخواهیم از تمام مزایای موافقتنامه خصوصاً تعرفه های گمرکی استفاده نمائیم، باید در بخش سیاست های بانکیمان تجدیدنظر نماییم و ارتباط بانکیمان در اولویت رفع مشکلات و موانع انتقال پول برای تجار و صادرکنندگان و واردکنندگان ما ایجاد و رفع گردد که بتوانیم از این مزیت استفاده نمائیم این یکی از نکات بسیار مهم در عرصه بین المللی است.
رئیس اتاق تجاری ایران و قزاقستان افزود: نمایشگاه ها یک ابزار مهم بازاریابی هستند. ما سالانه یک نمایشگاه اوراسیا برگزار می کردیم که متاسفانه امسال خیلی به تاخیر افتاد. برای برگزاری این نمایشگاه، موافقت انجام شد و این موافقت به فرصت خوبی خواهد بود و ما از این ابزار نیز می توانیم استفاده نمائیم.
وی اضافه کرد: نکته دیگر که باید به آن بپردازیم، زیرساخت ها در عرصه خزر و ناوگان خزر و کشتیرانی جمهوری اسلامی است که به صورتی تعیین کننده قیمت در تبادلات حمل کالاست و ما از این مساله نباید غافل بمانیم یعنی ما باید از تمامی ظرفیتهای موجود استفاده بکنیم و قطع به یقین برای شرکت های کوچک و متوسطی که گرفتار پروسه تولیدند ما باید برنامه داشته باشیم و کمک نماییم خدمات مشاوره و بازاریابی داشته باشیم و بتوانیم از این ظرفیت ها استفاده نمائیم.
لطیفی - کارشناس تجارت خارجی - درباره ی شرایط تجارت ایران و اعضاء اتحادیه اقتصادیه اوراسیا اظهار داشت: در سال ۲۰۲۳ حدود ۹۰۹ میلیارد دلار حجم تجارت خارجی پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده که روسیه با ۷۲۸ میلیارد دلار ۸۰ درصد این میزان را به خودش اختصاص داد، قزاقستان با تقریباً ۱۴۰ میلیارد دلار ۱۵.۴ درصد، ارمنستان با ۲۴ دهم میلیارد دلار ۲.۲ درصد را و قرقیزستان با ۱۵.۷ میلیارد دلار ۱.۷ درصد این میزان تجارت و بلاروس با ۴ میلیارد و ۹۳۸ میلیون دلار نیم درصد مراودات تجاری این اتحادیه را به خودشان اختصاص دادند و میزان صادرات پنج کشور عضو اتحادیه حدود ۵۱۷ میلیارد دلار بوده واردات این پنج کشور هم حدود ۳۹۲ میلیارد دلار بوده که جمعا حدود ۹۰۸ میلیارد و ۸۸۶ میلیون دلار می شود.
وی ادامه داد: در بین کشورها، روسیه ۸۲ درصد صادرات، قزاقستان ۱۵.۲ درصد، ارمنستان ۱.۶ درصد، قزقیزستان ۰.۶ درصد و بلاروس ۰.۵ درصد صادرات و در عرصه واردات روسیه ۷۷.۵ درصد، قزاقستان ۱۵.۶ درصد، قرقیزستان ۳.۱ درصد، ارمنستان ۳ درصد و بلاروس ۰.۶ درصد را به خودش مختص کرده است.
به گفته لطیفی بیشترین میزان صادرات و بطور کلی تجارت، با روسیه بوده و این طبیعی است چونکه از ۱۸۲ میلیون جمعیت این اتحادیه حدود ۱۴۰ میلیون نفر از جمعیت مربوط به روسیه است.
وی در آخر افزود: پیش از این که ما عضو تجارت ترجیحی شویم با این اتحادیه در آبان ماه، سال 1398 حدود ۵۵۰ میلیون و ۴۱۰ هزار دلار صادراتمان به پنج کشور بوده یعنی در سال 1397 وارداتمان هم حدود یک و نیم میلیارد دلار بوده که در زمان مذاکرات و در زمان اجرائی شدن موافقتنامه تجارت ترجیحی با این اتحادیه صادراتمان به ۱.۴ میلیارد دلار رسید و حدود ۱۵۴ درصد رشد داشت، در سال 1398 وارداتمان ۱.۴ میلیارد دلار یعنی مقداری کمتر از سال ماقبل شد ولی هم اکنون یعنی در سال ۱۴۰۲ صادراتمان به ۱.۷ میلیارد دلار رسیده و وارداتمان به ۵.۳ میلیارد دلار یعنی در عرصه صادرات نسبت به سال 1398 که عضویت پیدا کردیم در این اتحادیه و بر طبق تجارت ترجیحی حدود ۲۱.۵ درصد رشد داشتیم و این روند رشدمان به غیر از آن گام او خیلی زیاد نبوده ولی در واردات این روند رشد پرشتاب بوده و ما حدود ۲۷۸ درصد افزایش داشتیم و این ارتباط عدد و رقم نشان میدهد که در عرصه واردات ظاهرا شتاب چندگانه ای داشته و ۲۷۸ درصد یعنی حدود چهار برابر ما افزایش واردات از این اتحادیه، در عرصه صادرات ما ارمنستان داشتیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب